INNOWACJA PEDAGOGICZNA O CHARAKTERZE PROGRAMOWO-ORGANIZACYJNYM DLA DZIECI
W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

 

Temat:

 

„Coś zdrowego mój kolego”

 

Autorki:

mgr D. Ł- W

mgr M.N.

 

 

Miejsce wdrażania:

 

Miejskie Przedszkole nr 89

ul.Zadole26a

40-719 Katowice

 

Spis treści

I. Wstęp............................................................................................................................................3

Jak doszło do powstania pomysłu?....................................................................................................3

Miejsce wdrażania działalności innowacyjnej....................................................................................3

Zasięg, czyli do kogo jest kierowana innowacja.................................................................................3

Czas trwania innowacji.......................................................................................................................4

Na jakim programie oparta jest innowacja........................................................................................4

II. Opis zasad innowacji......................................................................................................................4

Uzasadnienie potrzeby wprowadzania zmiany..................................................................................4

Cele ogólne.........................................................................................................................................5

Cele operacyjne..................................................................................................................................5

Zasady innowacji, czyli na czym polega nowatorstwo........................................................................5

Opis niezbędnych warunków, umożliwiających osiągnięcie założonych celów innowacji.................6

III. Ewaluacja....................................................................................................................................7

BIBLIOGRAFIA:........................................................................................................................................8

Załączniki:...............................................................................................................................................9

1. Opis alergii i diet.........................................................................................................................9

a) Alergie pokarmowe ......................................................................................................................13

2. Przykładowe scenariusze ...........................................................................................................14

3. Wykaz kolorowych dni w przedszkolu (2017-18)..................................................................23

4. Wykaz kolorowych dni w przedszkolu (2018-19)...................................................................24

 

 

 

 

Wstęp

 

Jak doszło do powstania pomysłu?

 

W naszym przedszkolu zetknęłyśmy się z nadwagą dzieci oraz dziećmi, które niechętnie spożywają warzywa, owoce i różnego rodzaju surówki.

Naszym celem jest pogłębienie wśród dzieci i ich rodziców wiedzy spożywania zdrowej żywności i prawidłowego odżywiania się, a także propagowaniu tej wiedzy
w życiu codziennym.

Okres w przedszkolu to bardzo ważny czas na wdrażanie  nawyków żywieniowych  oraz prawidłowych postaw i zachowań. Postawy, umiejętności oraz nawyki, które małe dzieci wynoszą z przedszkola, procentują w dorosłym życiu  lepszym funkcjonowaniem społecznym i zawodowym.

Przedszkole, które promuje zdrowie, to takie, w którym dominuje troska o dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne i społeczne zarówno dzieci jak i nauczycieli oraz pracowników przedszkola.

Dlatego też pomysł na naszą przedszkolną innowacje pt. „Coś zdrowego mój kolego”.

Edukacja zdrowotna to nie tylko profilaktyka i rozróżnianie, co dobre, a co szkodliwe dla zdrowia, lecz również rozwijanie umiejętności i nawyków oraz promowanie zachowań, które pozwolą spojrzeć na zdrowie, jako nową wartość.

My również staramy się prowadzić zdrowy tryb życia i dlatego uważamy, że uświadomienie i wdrożenie dzieci i rodziców do odpowiedniego, zdrowego życia jest naszym, jako nauczycieli, nadrzędnym celem, bo zdrowe dziecko – to dziecko radosne
i uśmiechnięte, radzące sobie ze wszelkimi problemami w życiu.

Celem wychowania przedszkolnego, jest wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi
w relacjach ze środowiskiem społeczno-kulturowym i przyrodniczym, i my, jako nauczycielki w przedszkolu czujemy się odpowiedzialne za to, by prawidłowo ukierunkować naszych podopiecznych, by zdrowo się odżywiali i prowadzili zdrowy tryb życia.

 

Miejsce wdrażania działalności innowacyjnej

 

Miejscem wprowadzenia innowacji jest Miejskie Przedszkole Nr 89 w Katowicach ul. Zadole26A.

Zasięg, czyli, do kogo jest kierowana innowacja.

 

Innowacja jest kierowana bezpośrednio do wszystkich dzieci w przedszkolu czterooddziałowym, czyli grupy 4, 5 i 6-latków, ale pośrednio również do rodziców
i szerokiego otoczenia dziecka: nauczycieli, pracowników obsługi i kuchni przedszkolnej, dla których ważne jest zdrowie i zdrowe odżywianie dzieci. Innowacja ma być pomocą dla nauczycieli oraz rodziców, jak planować i przeprowadzać z dziećmi zajęcia
o jedzeniu i o odżywianiu się. Będzie realizowana z pomocą wszystkich nauczycieli
i pozostałego personelu przedszkola, a także z pomocą rodziców dzieci uczęszczających do naszego przedszkola.

Czas trwania innowacji.

 

Projekt innowacyjny ma być wdrożony na okres dwóch lat. Od 1.09.2017r. do 30.06.2019r.

 

Na jakim programie oparta jest innowacja

 

Innowacja ma charakter programowo –organizacyjny. Polegać będzie na rozszerzeniu treści programowych zawartych w  podstawie programowej, jak i w wybranym
i realizowanym w danym roku, programie wychowania przedszkolnego.

 

Opis zasad innowacji

 

Uzasadnienie potrzeby wprowadzania zmiany.

 

Poprzez wspólne układanie jadłospisu z rodzicami i dziećmi, ustalanie „kolorowych dni”oraz prowadzenia zajęć edukacyjnych chcemy pokazać „zdrowe odżywianie” w posiłkach, które będą mogły spożywać wszystkie dzieci. Zapoznać dzieci z różnymi dietami, nauczyć ich tolerancji na potrzeby żywieniowe innych, a także zapoznać z innymi potrawami.

Każda dieta powinna zawierać wszystkie niezbędne składniki pokarmowe- białka, tłuszcze, węglowodany, składniki mineralne, witaminy i błonnik. Jeśli któregoś z nich zabraknie mogą powstać niedobory, i to zarówno w diecie bezmięsnej jak i obfitującej w produkty pochodzenia zwierzęcego.

W naszej innowacji musimy pamiętać o jakościowym i ilościowym doborze właściwych produktów spożywczych, które pozwalają na realizację zapotrzebowania młodego organizmu na wszystkie składniki odżywcze, witaminy i składniki mineralne, co warunkuje prawidłowe jego funkcjonowanie.

Jak twierdzą specjaliści, korzyści wynikające ze stosowania prawidłowego żywienia kumulują się w ciągu całego życia i stanową kluczową rolę w profilaktyce rozwoju wielu chorób w późniejszym okresie życia dziecka. Bardzo często sposób żywienia determinowany jest rodzajem stosowanej diety.

Do naszego przedszkola uczęszczają dzieci, które są uczulone na niektóre składniki odżywcze tj. mleko, jajka, orzechy, grzyby, niektóre warzywa ( kalafior, brokuły)

i dlatego objęte są dietami:

• • • • • dieta bezglutenowa,

        • dieta mająca na celu likwidację nadwagi dziecka

Innowacja pomoże nam nauczyć dzieci zdrowego stylu żywienia, zachęcić rodziców do współpracy, nauczyć dzieci, czym jest jedzenie oraz skąd się ono bierze, jak powstają potrawy, jak nazywają się warzywa owoce oraz jak powstają różne produkty niezbędne do wykonania potrawy, wdrożyć dzieci do współdziałania, a najważniejsze pomoże nam zwrócić uwagę dzieci na zdrowe odżywianie oraz czerpanie radości ze wspólnej zabawy.

 

Cele ogólne

 

- poczucie radości ze wspólnego uczestniczenia w zajęciach dzieci,

- kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych;

- doświadczania świata poprzez wszystkie zmysły, na rożne sposoby;

- przełamywania barier w kontakcie z tym, co nieznane, nowe;

- samoobsługi, szeroko rozumianej sprawności manualnej w posługiwaniu się prostymi narzędziami, np. sztućcami;

- szacunku dla pracy, wysiłku własnego i innych;

- zdobywania wiedzy praktycznej i teoretycznej na temat zdrowego odżywiania,

- dyscypliny, odpowiedzialności, współpracy podczas wykonywania zadań,

- przyzwyczajania do przestrzegania zasad higieny, ale także kultury spożywania posiłków,

- odpowiedniego zachowania przy stole,

- szacunku dla jedzenia;

 

Cele operacyjne

 

Dziecko:

- świadomie pielęgnuje zdrowie;

- orientuje się w zasadach zdrowego żywienia;

- właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków;

- posługuje się sztućcami;

- nakrywa do stołu i sprząta po sobie;

- mówi o swoich potrzebach i decyzjach.

- zdobyte umiejętności i doświadczenia w czasie zabawy i pracy z dziećmi wykorzystują, na co dzień.

 

Zasady innowacji, czyli, na czym polega nowatorstwo

 

Innowacja „Coś nowego mój kolego” ma na celu zwrócenie uwagi, na jakość jedzenia oraz jego rolę dla zdrowia i edukacji dzieci. Innowacja polega na poszerzeniu treści programowych promujących zdrowe odżywianie dzieci
w przedszkolu i domu, walki ze złymi nawykami żywieniowymi, zapobieganie otyłości dzieci. Nauki kultury spożywania posiłku i zachowania przy stole, a przede wszystkim do czerpania radości ze wspólnego spożywania posiłków. Innowacja skierowana jest bezpośrednio do dzieci, ale pośrednio również do rodziców i nauczycieli. Ma być pomocą dla nauczycieli i rodziców - jak planować
i przeprowadzać z dziećmi zajęcia o jedzeniu i o odżywianiu się.

 

 

Nowatorstwo innowacji polega:

• na wprowadzeniu jej dla wszystkich dzieci; (diety, alergie. itp. – opis w załącznikach)

• zachęcanie do wspólnego przygotowywania posiłków i spożywania ich,

• wspólnego dbania o zdrowie i kondycję.

• ukazanie dzieciom wartości zdrowia, jako potencjału, którym dysponuje;

• kształtowanie i wdrażanie zdrowego stylu życia;

• zapoznawanie dzieci ze sposobami zachowania i możliwościami poprawy zdrowia;

• rozwijanie zdolności do samokontroli i pielęgnacji zdrowia oraz do wspierania innych ludzi w tych zachowaniach;

• kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych i rozwiązania problemów zdrowotnych własnych i innych ludzi;

• wyrobienie postawy odpowiedzialności za swoje zdrowie oraz umiejętności przewidywania skutków własnych zachowań dla zdrowia swego i innych;

• podawanie dużej ilości warzyw i owoców;

 

Opis niezbędnych warunków, umożliwiających osiągnięcie założonych celów innowacji.

 

Niezbędnym i nadrzędnym warunkiem, który umożliwi osiągnięcie założonych przez nas celów jest współpraca z rodzicami,

• zachęcenie ich do czynnego uczestnictwa w realizacji innowacji,

- przynoszenia owoców i warzyw,

- zabawy i gry promujące zdrowie,

- wykonywanie zdjęć „zabaw w gotowanie w domu” ze swoimi pociechami,

- pomoc w organizowaniu wycieczek do sklepów i restauracji ze zdrową żywnością,

- przynoszenie prostych przepisów do wykonania przez dzieci w przedszkolu.

 

Ponadto ważne jest:

- przeszkolenie całego personelu,

- zaproszenie dietetyka,

- dokonanie niezbędnego spisu produktów do zamówień publicznych,

- zgromadzenie literatury,

- zorganizowanie przyborów do samodzielnego i bezpiecznego przyrządzania posiłków tj. sztućce plastikowe, fartuszki, czepki,

- utworzenie kącika informacyjnego dla rodziców,

 

Przewidywane efekty działań innowacyjnych:

• Wzrost zainteresowania rodziców zdrowym odżywianiem siebie i dzieci,

• Ukształtowanie nawyków kulturalnych podczas spożywania posiłków,

• Ukształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych

• Zdobycie odpowiedniej wiedzy na temat zdrowego odżywiania

• Wykorzystywania zdobytych wiadomości o prawidłowym żywieniu w życiu codziennym

• Poznanie przez dzieci zdrowych jadłospisów

• Rozwijanie dziecięcej samodzielności oraz aktywności praktycznych

• Utrwalenie zasad higieny spożywania posiłków

• Wdrożenie dzieci do współdziałania w grupie w relacjach z rówieśnikami oraz rodzicami

• Poszerzenie dziecięcej wiedzy oraz słownictwa z zakresu potraw i składników spożywanych pokarmów

• Rozwój umiejętności społecznych

 

Ewaluacja

 

W czasie trwania innowacji będzie prowadzona dokumentacja, na podstawie, której będzie można podsumować wnioski dotyczące realizacji założonych celów.

Obserwacje dzieci pokażą, czy organizowane zajęcia, co najmniej raz w miesiącu podniosło zainteresowanie dzieci zdrowym jedzeniem, czy poprawią efektywność i skuteczność zjadanych w przedszkolu potraw.

Nauczyciele prowadzący zajęcia zachęceni będą do szukania niekonwencjonalnych sposobów przeprowadzania zajęć, poszukiwania nowych tematów, poszerzenie znajomości literatury dotyczącej zdrowego żywienia.

Doposażenie przedszkola w akcesoria kuchenne do pracy dla dzieci, zakupienie zabawek do zabaw tematycznych „kącik kuchenny”, oraz niektórych ziół do kącika hodowlanego.

Podczas trwania innowacji będzie systematycznie prowadzona obserwacja dzieci w zakresie realizowania treści zawartych w programie.

Ewaluacja przeprowadzona zostanie również na podstawie:

• analizy dokumentów

• bezpośredniej obserwacji dzieci

• analizy wypowiedzi dzieci

• rozmów z dziećmi

• spotkań z rodzicami

• dokumentacji fotograficznej z zajęć w przedszkolu

• dokumentacja fotograficzna z zabaw „w zdrowe gotowanie” w domu

• sprawozdanie nauczycieli w grupach dotyczące podsumowania działań.

 

Badaniem osiągnięć dzieci będą zajmowali się nauczyciele prowadzący grupę poprzez pisanie sprawozdań z realizacji powziętych działań.

 

Celem ewaluacji jest uzyskanie informacji zwrotnej na temat funkcjonowania wprowadzanej innowacji. Zebrane informacje posłużą do sporządzenia raportu, porównania zamierzonych celów i osiągniętych rezultatów, a także wyciągnięcia wniosków
i zaplanowania ewentualnych działań uwzględniających uzyskane wyniki, przeznaczonych do realizacji w przyszłości.

Przygotowany raport z opracowanymi wnioskami zostanie przedstawiony Dyrektorowi
i Radzie Pedagogicznej oraz Rodzicom.

 

BIBLIOGRAFIA:

 

1. Jarosz M.: Praktyczny podręcznik do dietetyki. PZWL, Warszawa 2011.

2. Gawęcki J., Mossor-Pietraszewska T. (red.): Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i zdrowiu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

5. http://www.mjakmama24.pl/male-dziecko/zdrowie/alergia-pokarmowa-przyczyny-objawy-zapobieganie,160_1138.html.

 

Załączniki:

Opis alergii i diet.

Alergie pokarmowe

 

Alergia pokarmowa u dzieci jest to nieprawidłowa reakcja systemu odpornościowego na jakiś czynnik. W przypadku alergii pokarmowej alergenem jest składnik diety. Wówczas organizm przyjmuje go, jako zagrożenie i stara się z nią walczyć, poprzez np. wysypkę, czy drapanie w gardle itp. Objawy alergii pokarmowej występują nie tylko w obszarze przewodu pokarmowego, ale również na skórze czy tez w drogach oddechowych. Najczęściej występującymi objawami alergii to pokrzywka, świąd, obrzęk gardła, mrowienie języka czy tez nudności.

Rozpoznanie alergii pokarmowej wcale nie jest łatwe, jak twierdzą alergolodzy. Dlatego też jednym z podstawowych zadań lekarza jest przeprowadzenie wywiadu
z rodzicem dziecka jak też przeprowadzenie testów skórnych oraz testów z krwi.

Zapobieganie alergii pokarmowej to głównie unikanie tych potraw, które mogą uczula. Bardzo ważna jest odpowiednio ustalona dieta przez dietetyka. Dzieci najczęściej są uczulone na produkty pochodzenia zwierzęcego.

Do najczęstszych produktów, które mogą być sprawcą uczulenia są:

• Mleko – a dokładnie zawarte w nim białko – jest częściej niż wszystkie inne produkty główną przyczyną alergii. Na mleko najczęściej są uczulone dzieci. Nawet zastąpienie mleka krowiego sojowym nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ białko sojowe jest też silnym alergenem. Niestety nawet mleko kozie lub owcze może uczulać. Dlatego wapnia należy szukać np. w mięsie. Naukowcy twierdzą, iż uczulenie na mleko w 90 proc. przypadków mija z wiekiem.

• Jajka – (białka jajek kurzych); jest to produkt, na który najczęściej uczulone są dzieci. Ten rodzaj alergii jest trudny do leczenia ponieważ, jajka są bowiem składnikiem wielu produktów – ciast, makaronów, pierogów, zup w proszku i sosów.

• Orzechy – a zwłaszcza orzeszki ziemne – należą do bardzo silnych alergenów. Niewielka ich ilość może wywołać wstrząs anafilaktyczny. Uczulają także orzechy włoskie, nerkowce i migdały.

• Ryby – czasem nie trzeba zjeść ryby by wystąpiła reakcja alergiczna. Tylko zapach lub dotknięcie ryby(zwłaszcza makreli, śledzia, łososia), może powodować wystąpienie reakcji alergicznej. Objawy alergiczne mogą pojawić się także po zjedzeniu mięsa zwierzęcia karmionego mączką rybną lub przetworów mięsnych
  z dodatkiem rybnych półproduktów. Alergii na ryby niekiedy towarzyszy alergia na skorupiaki.

• Zboża – to uczulenie występuje zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Jest to uczulenie na białko zawarte w pszenicy, życie, owsie (rzadziej w ryżu) występuje. Jest to rodzaj alergii trudnej do zdiagnozowania, bo np. w pszenicy znajduje się 20 rodzajów białek odpowiedzialnych za celiakię, alergię pokarmową i wziewną.

• Owoce – do najczęściej uczulających należą; cytrusy i truskawki. W truskawkach groźna jest histamina, która powoduje pokrzywkę lub świąd. Kiedy jesteśmy uczuleni na cytrusy należy unikać także soku z tych owoców. Do owoców uczulających należą także: kiwi, papaja i mango.

• Warzywa- brokuł i kalafior Warzywa stanowią jedną z dużych grup alergenów pokarmowych. Do roślin, które mogą wywoływać alergie pokarmowe zaliczamy brokuły, będące odmianą kapusty warzywnej. Polska jest jednym z państw, w którym uprawia się najwięcej brokułów w Europie. Brokuły przypominają w wyglądzie popularnego kalafiora. Różnią się kolorem i smakiem. Ich różyczki zwykle są zielone lub fioletowe. Źródłem alergii na brokuły mogą być salicylany. Pod tajemniczą, być może dla niektórych nazwą, kryje się kwas salicylowy, obecny w lekach oraz produktach spożywczych. Innym powodem alergii będą wszelkiego rodzaju nawozy. Uprawiane warzywa mogą być nawożone chemicznymi substancjami, które mogą zaszkodzić organizmowi alergika. Nie wszystkie dostępne na rynku brokuły pochodzą z ekologicznych gospodarstw, dlatego osoby uczulone powinny zwracać uwagę na źródło pochodzenia kupowanych produktów.

Stosowanie diety eliminacyjnej poprawia stan wielu osób, pomimo, że nie cierpią oni na typową, objawową alergię (przyjmuje się, że mleko, soja i pszenica są największymi "truciznami" dla mózgu).

W praktyce zastosowanie diety okazuje się skuteczne u około 60-70% osób (zależnie od źródeł). Osoby z AS najczęściej niekompletnie trawią te białka, które w postaci nierozbitych peptydów wchłaniają się w jelitach. Za duże cząsteczki uszkadzają błonę jelitową i przedostają się do krwiobiegu, a bariera jelito - krew jest pierwsza istotną barierą immunologiczną! Następna bariera krew - mózg ulega uszkodzeniu ze względu na zbyt dużą ilość patogenów we krwi. I w ten sposób toksyny dostają się do centralnego układu nerwowego. Są także informacje o zaburzeniach immunologicznych w wyniku, których dochodzi do aktywności autoimmunologicznej organizmu, kiedy to własny układ odpornościowy osoby "atakuje" błony jelita rozpoznając je, jako "wroga". Najczęściej związane jest to z nieprawidłowym uwrażliwieniem się układu immunologicznego w okresie szczepień. Dieta poprawiająca funkcjonowanie jelit

Nie można jeść:

• słodyczy

• mleka, masła, serów, jogurtów

• winogron, bananów

• chleba

• ziemniaków

• białego ryżu

• mąki

• konserwantów (kostek rosołowych, przypraw uniwersalnych, produktów
  „w proszku”)

• cukru, miodu, słodzika

• drożdży, grzybów, produktów pleśniowych i konserwowych, kiszonych

• octu, musztardy, ketchupu, majonezu

• kapusty kiszonej surowej i kiszonych ogórków surowych

• soków owocowych

• unikać należy herbaty i wody chlorowanej

Można jeść:

• Kaszę gryczaną i jaglaną, brązowy ryż, chlebki ryżowe 100% ryż brązowy, chlebek kukurydziany, popkornowy (te w niewielkich ilościach)

• ryby i drób (gotowane, duszone z warzywami, smażone na oliwie z oliwek)

• jajka, jabłka zielone, gruszki, kiwi, grapefruity (jeden owoc dziennie), jabłko najlepiej bez skórki, dużo cytryny

• czosnek, cebulę, kapustę kiszoną gotowaną lub duszoną

• pestki dyni i słonecznika

• warzywa zielone: brokuły, por, sałata, brukselka, kapusta, papryka, ogórek ,cukinia i inne bez: pomidorów, ziemniaków. Marchewka - tylko surowa!

• Soczewicę, ciecierzycę, suchą fasolę i groch, groszek- ugotowane (nie z puszki)

• popcorn robiony w domu na oliwie z oliwek lub na „sucho” (i to rzadko), chrupki kukurydziane (kukurydza rzadko lub wcale)

• mleko sojowe o ile nie ma na nie alergii

• sok z marchwi

• oliwę z oliwek, olej lniany

• wodę mineralną (na początku najlepiej przegotowana)

Co można z tego zrobić??

• Jajecznicę, omlet, jajko sadzone, pasty jajeczne z różnymi dodatkami

• ryż brązowy z jabłkami i cynamonem(bez cukru) - może być ksylitol

• pulpety lub kotlety z mięsa drobiowego mielonego, cebuli, jajka, pietruszki, selera

• rosół z kurczaka i dozwolonych warzyw - bez makaronu i marchewki (może z kluskami lanymi z mąki kukurydzianej, makaronem sojowym), zupę szpinakową, zupy przecierane na kurczaku i warzywach, fasolówka, grochówka (na mięsie drobiowym), fasolka z kurczakiem, kapusta z grochem, kotlety rybne, kotlety warzywne

• gołąbki z mięsa, kaszy jaglanej, gryczanej lub brązowego ryżu

• faszerowane warzywa (papryka, pomidory)

• smażone kotleciki z cukinii

• kurczak pieczony, smażony, gotowany

• leczo z cebuli, cukinii, papryki, pomidorów i mięsa

• zapiekane warzywa

• bigos z kapusty zwykłej, kiszonej, mięsa drobiowego

• ryby (oby nie wędzone), można robić też pasty z ryb do chleba

• majonez własnej roboty (żółtka, oliwa z oliwek, sól, cytryna)

• pasty z ciecierzycy z dodatkami: jajko, czosnek, świeże zioła, masło klarowane, przyprawy (według uznania)

• do picia: woda, bardzo słaba herbata

• jako słodzik można używać ksylitol

c) Dieta bezglutenowa

 

W diecie bezglutenowej zabronione jest spożywanie produktów zawierających pszenicę, żyto, jęczmień oraz, w polskich warunkach, owies, a także pszenżyto i orkisz oraz wszelkich wyrobów z ich dodatkiem. Trzeba zarazem pamiętać, że nawet niewielka domieszka białka tych zbóż może być niebezpieczna dla osoby wymagającej bezwzględnej diety bezglutenowej, np. z powodu choroby trzewnej. Nie do końca wiadomo, dlaczego mały organizm traktuje pożywne białko jak wroga (jest ono
w ziarnach żyta, pszenicy, jęczmienia, owsa i orkiszu). Stąd dziecku szkodzą owsianka czy wypieki, sosy i zupy, do których dodaje się tradycyjną mąkę. Czasem jest to uczulenie, które samo ustępuje. Wtedy wystarczy, że przez kilka lat dziecko nie je tego, co zawiera gluten. Niekiedy jednak mamy do czynienia z chorobą – celiakią, co oznacza, że organizm trwale nie toleruje glutenu. Jeśli będzie  on stale obecny w jedzeniu, po jakimś czasie uszkodzi ściany jelita. Aby temu zapobiec, pociecha musi być na specjalnej diecie.

Produkty dozwolone to:

- kasza i mąka gryczana, ryż biały i brązowy, kukurydza, bułka tarta bezglutenowa, popcorn, chrupki kukurydziane, ryżowe kaszki dla dzieci, mąki bezglutenowa (ze znaczkiem przekreślonego kłosa na opakowaniu), gotowe mieszanki mączne, skrobia kukurydziana, tapioka, skrobia ryżowa, płatki ryżowe, kasza jaglana, kasza gryczana, quinoa, proso,

- mięso, ryby, jaja, mleko świeże, mleko w kartonie, mleko zagęszczone, kefir, maślanka, ser biały, ser żółty, masło, oliwa z oliwek, smalec, olej, wszystkie warzywa, wszystkie owoce, cukier, dżem, miód, landrynki, napary z ziół, herbata, kawa naturalna, wszystkie przyprawy, proszek do pieczenia bezglutenowy, soda spożywcza.

 

Dzieciństwo to szczególnie ważny okres. Nieprawidłowy sposób odżywiania może mieć poważne konsekwencje zdrowotne na kolejnych etapach życia, oraz nabycie i utrwalenie nieprawidłowych nawyków żywieniowych, które później bardzo trudno zmienić.

Dietetycy twierdzą, iż skomponowanie odpowiedniego wegetariańskiego jadłospisu dla dziecka, jest o wiele trudniejsze niż dla dorosłego, ale jest to możliwe. Rodzice małego wegetarianina muszą doskonale wiedzieć, czego potrzebuje dziecko, by prawidłowo się rozwijać i w jakich produktach mogą te substancje znaleźć. Jeśli to potrafią, ich dzieci są zdrowe i rozwijają się prawidłowo.

Badania przeprowadzane na całym świecie dowodzą, że wegetarianie są szczuplejsi od „mięsożerców”, rzadziej chorują na schorzenia układu krążenia, zapadają na udar mózgu
i nowotwory. Stosując dietę wegetariańską musimy pamiętać, iż jest uboga m.in.
w witaminę B12, B2, D, żelazo, cynk, wapń i białko zwierzęce, a niedobór tych składników może być przyczyną niedokrwistości, zahamowania wzrostu, łamliwości kości i wielu innych dolegliwości. Jadłospis dziecka powinien uwzględniać niektóre produkty zwierzęce takie jak jaja, nabiał, mleko i ryby. Dziecko na diecie bezmięsnej powinno być pod opieką lekarza
i dietetyka.

Prawidłowo skomponowana dieta jest podstawą dostarczenia wszystkich składników odżywczych. Dlatego głównym elementem tej diety powinny być oprócz nabiału, jaj i ryb, także warzywa strączkowe (soja, cieciorka, fasola, groch, soczewica i inne). Należy również pamiętać o nasionach, orzechach, olejach roślinnych, pełnoziarnistych produktach zbożowych (kasze, ryż, makarony, pieczywo) oraz owocach i warzywach.

Zaletą diety wegetariańskiej jest to, że jest lekkostrawna, obfita w owoce i warzywa, a dzięki temu w błonnik pokarmowy.

Przy stosowaniu diety wegetariańskie zarówno u dzieci jak i dorosłych musimy pamiętać, że przy tak dużej podaży błonnika niezbędne jest dostarczenie odpowiedniej ilości płynów, najlepiej wody niegazowanej.

Zanim jednak każdy zastosuje spożywanie posiłków wegetariańskich powinien posiadać wiedzę na jej temat. W obecnych czasach jest bardzo dużo odpowiedniej literatury dotyczącej prawidłowego stosowania diety wegeteriańskiej zarówno u dorosłych jak i u dzieci, gdzie dostępne są przepisy oraz porady dotyczące przygotowywania zdrowych, pełnowartościowych potraw bezmięsnych.

 

Lista zamienników, dostarczających składników pokarmowych występujących w mięsie.

 

Białko - jaja, mleko, ryby, nabiał, rośliny strączkowe, produkty zbożowe, pomidory, szparagi, marchew, buraki, pomarańcze, banany, orzechy włoskie;

Wapń - mleko, nabiał, ryby, fasola, jarmuż;

Żelazo - rośliny strączkowe, produkty zbożowe, orzechy, szparagi, szpinak, buraki,

Cynk - jaja, nabiał, rośliny strączkowe, kasze, orzechy, przetwory zbożowe,

Witamina B12 - jaja, ryby, nabiał,

Witamina B2 - drożdże, mleko, ryby, nabiał, rośliny strączkowe, kasze,
płatki owsiane, brokuły, szpinak, melon, pomidory, ziemniaki, śliwki, jabłka,

Witamina D - ryby, jaja, grzyby, nabiał, kapusta.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przykładowe scenariusze

 

Scenariusz 1

Temat zajęcia: Dzień Marchewki

 

Cele ogólne:

●słuchanie wiersza J. Brzechwy „Marchewka”,

●poznanie bogactwa witamin zawartych w marchewce,

●rozpoznawanie marchewki zmysłami: smak, dotyk;

●poznanie historii marchewki, rozwiązywanie zagadek,

 

Cele operacyjne:

Dziecko:

●wysłucha wiersz,

●rozpozna marchewkę po smaku, dotyku,

●rozwiąże zagadki

 

Metody:

• czynna,

• słowna,

• oglądowa

Forma:

Praca indywidualna i grupowa

Pomoce: 

dekoracja sali, sylwety marchewki, marchewka i inne warzywa, opaski na głowę, napis Dzień Marchewki, sylwety warzyw: marchewka, pomidor, kalarepa, kartofel, burak, rzepka, pietruszka, kalafior, zupa, sałatka, wyrazy: marchew, burak, sałata, pomidor, kreda, kratkowane kartki, kredki, przetwory z marchwi: sałata w słoiku, suszona marchew, sok z marchwi,

1. Powitanie dzieci – dzieci rytmicznie wypowiadają swoje imię, zgodnie z narzuconym rytmem, wyklaskiwanym przez wszystkich.
 2. „Lekcja ciszy” wg metody Montesorii – dzieci po narysowanym okręgu przenoszą na otwartej dłoni marchewkę, tak aby nie upadła.
 

3.  Słuchanie wiersza z jednoczesnym ilustrowaniem warzyw występujących:
„Marchewka” Brzechwa Jan
Dawno temu, choć nikt o tym nie wie, 
Marchewka rosła na drzewie, 
A że tak wysoko rosła - 
Była okropnie wyniosła. 

O kapuście mówiła "kapucha", 
Z brukwi się wyśmiewała, że jest tłustobrzucha, 
A jak się wyrażała o rzepie, 
Nawet nie wspominać lepiej. 

Pomidor nazywała czerwoną naroślą, 
Sałatę - jarzyną oślą, 
Ziemniak - ślepiem wyłupiastym, 
A koper, po prostu, chwastem. 

"Ja - mówiła marchewka - ja to jestem taka, 
Że jeśli tylko zechcę, zakasuję ptaka, 
Rosnę w górze, na drzewie, lecz jak będzie trzeba, 
Pofrunę nawet do nieba! 

Ja jestem nadzwyczajna, w smaku niebywała, 
Jam owoc nad owoce, ze mną nie przelewki!" 
Tak mówiła marchewka - głupia samochwała. 
Dlatego właśnie dzieci nie lubią marchewki.  

Próba odpowiedzi na pytanie: “Skąd się wzięła marchewka”? Marchewka przywędrowała do Polski najprawdopodobniej z Chin. Jej poprzedniczki miały kolor: czerwony, fioletowy lub różowy, omszone liście i nieciekawy smak. Obecnie znana nam odmiana marchewki powstała w Holandii, a stamtąd przywędrowała do Polski.
Dzieci zastanawiają się, która część rośliny jest jadalna (podziemna, nadziemna). Poprawnie nazywają wszystkie części rośliny – liście, łodyga, owoc, korzeń. 

4.  „Urodziny Marchewki” – zabawa ruchowa do piosenki z wykorzystaniem chusty animacyjnej – wyznaczenie dzieciom, jakim są warzywem, kiedy usłyszą warzywo w piosence muszą biegnąć dookoła chusty. 

5. Ćwiczenia w określaniu wielkości – marchew, marcheweczka. Dzieci wybierają z miski marchewki różnej wielkości; na oko porównują ich wielkość; stosują pojęcia:  duże, małe, mniejsze, większe, takie samo, największe, najmniejsze. Układają kilka wybranych przez nauczyciela marchewek według ich wielkości – rosnąco, potem malejąco.

6. Wyjaśnienie, dlaczego przechowujemy marchewkę w całości lub w postaci przetworów; podawanie przykładów, w jakiej postaci można przechować marchew (surową, susz, mrożonki, w słoikach), wymyślanie przez dzieci potraw, do których przygotowania można wykorzystać marchew – zapisywanie przez nauczyciela propozycji dzieci.

7. „Marchewkowy instrument” – dzieci podzielone są na dwie drużyny – pierwsza drużyna do melodii maszeruje, kolejna drużyna do innej melodii wystukuje rytm na marchewkach, Zmiana ról.

8. „Marchewki w koszyczku” – dzieci z zawiązanymi oczami wyszukują za pomocą dotyku marchewki wśród warzyw znajdujących się w koszyczkach.

9.Degustacja soku z marchwi przygotowanego przez panie kucharki. 

 

 

Scenariusz 2

Temat zajęć: Dzień ziemniaka

Cele ogólne:

• rozróżnianie ziemniaka spośród innych warzyw

• zachęcanie do spożywania warzyw

• promowanie aktywności dzieci w konkurencjach i zabawach sportowych

• stymulowanie pozytywnych zachowań społecznych,

• aktywizowanie twórczej inwencji plastycznej, ruchowej, muzycznej i słownej

• zintegrowanie dzieci oraz rodziców poprzez zabawę i współpracę

• przekonanie o konieczności zachowań prozdrowotnych

• włączenie rodziców w proces edukacji zdrowotnej

• stworzenie miłej atmosfery

Cele operacyjne

Dziecko:

• zna wygląd i właściwości odżywcze ziemniaka

• wie, co należy jeść, aby być zdrowym

• potrafi współdziałać w grupie

• zna walory smakowe ziemniaka

• umie zachować się w czasie zajęć

• zna zasady współzawodnictwa

• potrafi łatwo nawiązywać kontakty z rówieśnikami

• odczuwa radość ze wspólnych działań

Metody:

• czynna,

• słowna,

• oglądowa

Forma:

Praca indywidualna i grupowa dzieci i rodziców

Pomoce :

koszyki, ziemniaki, ziemniaki zrobione z szarego papieru, pojemniki, łyżki drewniane, koraliki, guziki, pinezki, patyki, wykałaczki, włóczki, tkaniny, tasiemki, koronki, sznurek, taśma samoprzylepna sosnowe igły, liście, jarzębina bibuła, folia przylepna, plastelina, magnetofon, płyty CD.

Przebieg zajęć:

1. Radosne powitanie

Witam wszystkich, którzy się uśmiechają (machają ręką na powitanie)

Witam wszystkich, którzy warzywa zjadają

Witam tych, którzy lubią ziemniaki

Witam tych lubią owocowo-warzywne przysmaki.

2. Rozmowa z dziećmi na temat ziemniaków

Jak inaczej nazywamy ziemniaki?

Czy są jadalne?

Jeśli tak to, co możemy z nich zrobić?

Do czego jeszcze są nam potrzebne?

Co można zrobić z ziemniaków? (pieczątki)

Jakie święto dzisiaj mamy?

Może ktoś zna inne nazwy ziemniaków?

Gdzie one rosną?

Jak nazywamy, kiedy je zbieramy? (wykopki)

 

3. Zaproszenie wszystkich zebranych do zabawy – konkursy sprawnościowe:

Dzieci podchodzą do swoich rodziców i razem uczestniczą w dalszych zabawach konkursowych;

• „wykopki ziemniaczane” – drużyny, czyli dziecko i dwoje rodziców, mają za zadanie pozbierać jak najwięcej rozsypanych ziemniaków do koszyka.

• „Sadzenie ziemniaków”– zabawa polega na szybkim ułożeniu na wyznaczonym torze kilku ziemniaków znajdujących się w koszyku przez pierwszego zawodnika, a następnie pozbieraniu ich do koszyka przez drugiego zawodnika.

• „Kręgle” konkurencja dla dziecka i tatusia

• „Celuj do kosza „– rzuty ziemniakami do kosza.

• „Najdłuższa obierka” ( konkurencja dla mam)

• „Zimowe zapasy” – zawodnicy przenoszą ziemniaki na łyżce i wrzucają do koszyków

4. „Ziemniaczane ludki”

Dzieci wraz z rodzicami tworzą ludki z ziemniaków. Korzystają z zgromadzonych materiałów; koraliki, guziki, pinezki, patyki, wykałaczki, włóczki, tkaniny, tasiemki, koronki, sznurek, taśma samoprzylepna sosnowe igły, liście, jarzębina bibuła, folia przylepna, plastelina.

5. Wystawa prac z nadanymi im przez dzieci nazwami.

6. Degustacja

Zaproszenie dzieci, rodziców, personel przedszkola do degustacji różnych potraw z ziemniaków przygotowanych wcześniej przez rodziców i dzieci w domu Dzieci starają się odczytać podpisy pod potrawami i zapamiętać ich nazwę, rodzice zaś krótko opowiadają jak wykonać poszczególne dania z ziemniaków.

 

 

 

 

Scenariusz 3

Temat zajęć: Ciasteczka dla Babci i Dziadka

Cel ogólny:

- przygotowanie niespodzianki w postaci ciasteczek na uroczystość z okazji Dnia

Babci i Dziadka

Cele szczegółowe:

Dziecko:

- dostrzega radość z obdarowywania swoich najbliższych podarkami

- rozpoznaje i nazywa produkty spożywcze

- zna przeznaczenie produktów spożywczych

- uważnie słucha analizowanego przepisu

- podczas pracy w grupie potrafi wg. kolejności dodać poszczególne składniki

- dziecko zachowuje zasady bezpieczeństwa

Metoda pracy:

czynna, aktywizująca

Formy pracy:

z całą grupą

Pomoce dydaktyczne:

przepis na ciasto, produkty, miska, formy do pieczenia, fartuszki

 

Przepis na ciastka

CIASTECZKA OWSIANE

½ szklanki masła

2 szkl. cukru

½ szkl mleka

To wszystko gotować.

Kiedy masa się zagotuje dodać:

3 szkl. płatków owsianych

1 szkl. kakao

Potem według uznania ½ szkl wiórek kokosowych

Albo ½ szkl. orzechów włoskich

Albo ½ szkl masła orzechowego

Potem mieszamy masę, przez co najmniej 1 minutę.

Potem zdjąć garnek z ognia i natychmiast wykładamy masę na folię i robimy kulki.

Po wystygnięci ciasteczka gotowe.

(przepis Tatiany z książki Paulliny Simons „Ogród letni”- to III tom )

 

Przebieg zajęć:

1. Powitanie śpiewem:

Witajcie dzieci,

Witamy Panią.

Wszyscy się kłaniamy

Wszyscy się kłaniamy

i do wszystkich uśmiechamy, uśmiechamy.

2. Rozmowa na temat zbliżającego się Święta Babci i Dziadka.

3. „ Burza mózgów”- propozycje pomysłów na niespodziankę.

4. Wybranie pomysłu – pieczemy ciasteczka.

5. Śpiewanie piosenki „ Moja Babcia”.

6. Nazywanie składników potrzebnych do zrobienia ciasteczek- odstawianie ich na stolik.

7. Analiza przepisu na ciasteczka.

8. Mieszanie składników, formowanie kulek i układanie ich na tackach do pieczenia z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.

9. Prace porządkowe po skończonym zadaniu.

10. Zabawa w pieczenie ciasteczek- pantomima - dzieci przedstawiają pieczenie ciasta.

 

 

 

Scenariusz 4

Temat zajęć: Robimy sok ze świeżych owoców

Cele zajęć:

- zapoznanie dzieci ze sposobem zrobienia świeżego soku z pomarańczy,

- zapoznanie dzieci z wyglądem wyciskarki do soków,

- uświadomienie zachowania ostrożności przy korzystaniu z urządzeń elektrycznych (tylko pod opieką rodziców),

- uświadomienie znaczenia picia świeżo wyciśniętych soków dla zdrowia (źródło wielu witamin).

Metody pracy:

- oglądowe,

- słowne,

- praktycznego działania.

Formy pracy:

- z całą grupą,

- indywidualna.

Pomoce dydaktyczne: wyciskarka do soków, kubki dla wszystkich dzieci, owoce (pomarańcze), płyta CD, magnetofon.

Przebieg zajęć:

1) Powitanie dzieci. Ustawienie dzieci w kółeczku i powitanie piosenką na melodię Panie Janie wg M. Bogdanowicz:

Witaj rano, witaj rano

Jak się masz? Jak się masz?

Wszyscy się witamy

Wszyscy się kochamy

Bądź wśród nas, bądź wśród nas

2) Zaproszenie dzieci na dywan. Pogadanka z dziećmi na temat owoców, ich znaczenia dla zdrowia oraz tego co można z owoców zrobić: dżem, sałatki owocowe, soki.

3) Zaprezentowanie dzieciom wyciskarki do soków. Rozmowa na temat bezpiecznego używania urządzeń elektrycznych, tylko pod nadzorem rodziców (osób dorosłych).

4) Zrobienie soku z pomarańczy. Rozlanie soku do kubków i degustacja soku przez dzieci. Próby opisywania smaku soku przez dzieci: słodki, kwaśny.

5. Uporządkowanie sali: posprzątanie skórek po pomarańczy, naszykowanie kubków i wyciskarki do mycia.

6. Zabawa ruchowa: Słonko świeci - deszczyk pada. wg. K. Wlaźnik.

7. Zaproszenie dzieci do zabaw w dowolnych kącikach zabaw.

 

Wykaz kolorowych dni w przedszkolu ( 2017-18)

listopad- pomarańczowy

grudzień- zielony

styczeń-czerwony

luty- biały

marzec- brązowy

kwiecień-żółty

maj-różowy

czerwiec-kolory tęczy

Przez pierwsze dwa miesiące prowadzone będą zajęcia wprowadzające do tematyki zdrowego żywienia, pogadanki oraz zajęcia kształtujące, rozwijające zmysły dzieci.

Zostanie zorganizowana wycieczka do gospodarstwa rolnego „Akuku”. Dzieci wezmą udział w wykopkach oraz warsztatach twórczych „ Ziemniak inaczej” poznają walory smakowe i właściwości odżywcze ziemniaków.

Wykaz kolorowych dni w przedszkolu ( 2018-19)

Kolorowe dni w przedszkolu  roku szkolnym (2018-19) będą w ostatnią środę każdego miesiąca:

Październik- pomarańczowy

Listopad- brązowy

Grudzień- niebieski

Styczeń- biały

Luty- czerwony

Marzec- żółty

Kwiecień- zielony

Maj- różowy

Czerwiec- barwy tęczy       

Przez pierwszy miesiąc prowadzone będą zajęcia wprowadzające do tematyki zdrowego żywienia, pogadanki oraz zajęcia kształtujące, rozwijające zmysły dzieci.

Zostanie zorganizowana wycieczka do gospodarstwa rolnego „Akuku”. Dzieci wezmą udział w warsztatach twórczych „ Ciasteczkowe szaleństwo"” poznają walory smakowe i właściwości odżywcze ziaren ( słonecznik, len,dynia)i zbóż.